بهجز مصر، پاپیروس در یونان و روم نیز بهطور گسترده مورد استفاده قرار
میگرفت.
به نظر میرسد که واژه انگلیسی paper (به معنای کاغذ) نیز از پاپیروس ریشه گرفته باشد.
بهجز پاپیروس، چرم، پوست حیوانات و پارچه نیز برای نوشتن مورد استفاده قرار میگرفت. پوست، مرکب را از هردوطرف جذب میکرد و از پاپیروس بادوامتر و انعطافپذیرتر بود.
کدکس، شکل امروزی کتاب است؛ یعنی صفحات پوست، پاپیروس و غیره که تا خورده و از یک محل به یکدیگر دوخته شده باشند. پیدایش کدکس به قرن دوم میلادی بر میگردد که توسط مسیحیان برای نگارش متون مذهبی مورد استفاده قرار میگرفت. این فرم از کتاب، بهدلیل مزیتهایی که داشت، از قرن چهارم میلادی رواج پیدا کرد. ازجمله مزیتهای آن میتوان به قابلیت جستجوی بهتر، امکان بهتر برای انبار و نگهداری آن (در کتابخانه) و تولید سریعتر اشاره نمود. در این زمان در صومعهها و کلیساها، اتاقهایی ایجاد شده بود که در آنها کار رونویسی از انجیل و دعاها صورت میگرفت و عملاً کتاب تولید میشد. همچنین با گذشت زمان، تولید کاغذ (که قبلا در چین اختراع شده بود)، در ایران و پس از آن در اروپا رایج شد و به تبع آن، کتابهای کاغذی نیز ابداع شدند.
تا قبل از اختراع ماشین چاپ، نسخهبرداری از کتابها تنها از طریق رونویسی از کتابها امکانپذیر بود که تولید کتاب را بسیار کند و دشوار میکرد.
و در صورت اشتباههایی در نوشتن نویسنده مجبور به نوشتن دوباره آن برگ از کتاب میشد (در صورتی که در آغاز بر روی برگ کاغذ نوشته و سپس به صورت کتاب در میآمد) اما در سال ۱۴۳۹، با اختراع ماشین چاپ توسط یوهانس گوتنبرگ آلمانی، تحول بسیار بزرگی در صنعت نشر کتاب صورت گرفت.
اولین کتابی که با استفاده از دستگاه گوتنبرگ چاپ شد، انجیل بود که به علت تعداد سطرهایش در هر صفحه، به انجیل ۴۲ سطری معروف شد.
این ماشین چاپ، ماشین فشار پیچی نام گرفت و سرعت چاپ آن، ۷۰ تا ۱۰۰ برگ در ساعت بود.
امروزه با توسعه تکنولوژیهای نوین، دیگر نیازی به صرف هزینه زیاد و چاپ کتاب جهت معرفی به خوانندگان آن نیست. با کمک سیستمهای چاپ بنابر تقاضا یک نسخه چاپ شده نمونه در کتاب فروشیها و یا نسخه کتاب الکترونیکی آن در وب سایتهای مخصوص فروش کتاب مانند آمازون به خوانندگان نشان داده میشود تا پس از سفارش آنها چاپ شده و به آدرس آنها ارسال گردد. بدین ترتیب دیگر نیازی به اتلاف حجم وسیعی از کاغذ نبوده، اشکالات موردی کتابها بدون صرف هزینه و در زمان کوتاه قابل اصلاح میباشد. در این روش به دلیل ارسال و نگه داری فایل الکترونیکی کتاب، توزیع کتاب در کتاب فروشیهای سراسر جهان آسان، سریع و کم هزینه گردیده است. به تازگی امکان چاپ کتاب به زبان فارسی با این روش توسط شرکت آمازون آمریکا فراهم گردیده است.
در عین حال، به نظر میرسد که مکانیزم چاپ، پیش از گوتنبرگ در چین رایج بوده است. برخی از منابع اختراع چاپ یا حروفچینی متحرک را به پیشنگ، کیمیاگر چینی نسبت میدهند. اختراع وی، شامل حروف مستقل چاپی بود که بر روی سفال مرطوب حکاکی میشد و پس از پختن، دوام زیادی پیدا میکرد.
در سالهای اخیر، استفاده از رایانهها موجب آسانی چاپ کتاب و توسعه چاپ و نشر کتابهای چاپی شده است. در اواخر سده بیستم، تجهیزات ارتباطی مانند تلویزیون، رایانه و اینترنت، مفهوم کتاب بهعنوان مهمترین منبع اطلاعاتی را به چالش کشیدند. از سوی دیگر با ذخیرهشدن اطلاعات یک کتاب در نوارهای صوتی و سیدی، تعریف کتاب بهعنوان «مجموعهای از کاغذهای چاپشده یا دستنویس» نیز به چالش کشیده شده است.
پیدایش کتابهای الکترونیکی به سال ۱۹۷۱ باز میگردد. این کتابهای الکترونیکی، با بهکارگیری لامپ پرتو کاتدی، تصاویری را بر روی پرده پدید میآورد که میتوانست جایگزین چاپ و کاغذ شود.
اما نخستین کتاب الکترونیکی دیجیتال، به نام Nuvomedia’s Rocket در سال ۱۹۹۹ منتشر شد.
اخیرا تلاشهای برای تبدیل کتابهای عادی به کتابهای الکترونیکی صورت گرفتهاست. این تلاشها در جنبشی به نام پروژه گوتنبرگ (به انگلیسی: Project Gutenberg) در حال اجراست. همچنین برای آسانسازی کاربرد کتابهای الکترونیکی، تجهیزات دیجیتالی ویژهای به نام (کتابخوان الکترونیکی) (elctronic book reader) به بازار معرفی شده است. این تجهیزات در حقیقت، رایانههای کوچکی هستند که توانایی ذخیرهسازی و بازیابی شمار زیادی کتاب الکترونیکی را دارند.

برخی از ویژگیهای کتابهای الکترونیکی که باعث شده است کاربرد آنها گسترش یابد، عبارتند از:
آسانی انتقال در عین یکپارچگی مطالب
انسجام مطالب و تنوع کاربرد
تبادل بینابین مطالب با یکدیگر
پشتیبانی از امکانات چند رسانهای
آسانی کار و اجرا
این مزایا باعث گردیده که فروش تعداد کتابهای الکترونیکی از کتابهای چاپ شده کاغذی توسط سایت آمازون به عنوان بزرگترین عرضه کننده کتاب در جهان پیشی بگیرد.
کتاب شفاهی یا کتاب گویا یا کتاب صوتی (به انگلیسی: Audiobook) سندی است که به صورت صوتی تهیه میشود و روی نوار کاست، سیدی و … ضبط میشود. این اسناد معمولاً کتابهایی هستند که قبلا به طور مکتوب منتشر شدهاند و اکنون توسط خود نویسنده، مترجم و یا هنرپیشگان روخوانی میشوند.
در حال حاضر سایتهای اینترنتی بسیاری نیز کتابهای صوتی یا گویا یا شفاهی ارایه میدهند که برخی بصورت رایگان هستند و برخی دیگر در ازای پرداخت پول قابل شنیدن میشوند. اخیرا نیز سایت ایران صدا که رادیوی اینترنتی صدا و سیمای ایران است برخی کتابها را به دو صورت نمایشی و روائی بعنوان کتاب صوتی در اختیار دیگران قرار داده است.
به نظر میرسد که واژه انگلیسی paper (به معنای کاغذ) نیز از پاپیروس ریشه گرفته باشد.
بهجز پاپیروس، چرم، پوست حیوانات و پارچه نیز برای نوشتن مورد استفاده قرار میگرفت. پوست، مرکب را از هردوطرف جذب میکرد و از پاپیروس بادوامتر و انعطافپذیرتر بود.
کدکس، شکل امروزی کتاب است؛ یعنی صفحات پوست، پاپیروس و غیره که تا خورده و از یک محل به یکدیگر دوخته شده باشند. پیدایش کدکس به قرن دوم میلادی بر میگردد که توسط مسیحیان برای نگارش متون مذهبی مورد استفاده قرار میگرفت. این فرم از کتاب، بهدلیل مزیتهایی که داشت، از قرن چهارم میلادی رواج پیدا کرد. ازجمله مزیتهای آن میتوان به قابلیت جستجوی بهتر، امکان بهتر برای انبار و نگهداری آن (در کتابخانه) و تولید سریعتر اشاره نمود. در این زمان در صومعهها و کلیساها، اتاقهایی ایجاد شده بود که در آنها کار رونویسی از انجیل و دعاها صورت میگرفت و عملاً کتاب تولید میشد. همچنین با گذشت زمان، تولید کاغذ (که قبلا در چین اختراع شده بود)، در ایران و پس از آن در اروپا رایج شد و به تبع آن، کتابهای کاغذی نیز ابداع شدند.
تا قبل از اختراع ماشین چاپ، نسخهبرداری از کتابها تنها از طریق رونویسی از کتابها امکانپذیر بود که تولید کتاب را بسیار کند و دشوار میکرد.
و در صورت اشتباههایی در نوشتن نویسنده مجبور به نوشتن دوباره آن برگ از کتاب میشد (در صورتی که در آغاز بر روی برگ کاغذ نوشته و سپس به صورت کتاب در میآمد) اما در سال ۱۴۳۹، با اختراع ماشین چاپ توسط یوهانس گوتنبرگ آلمانی، تحول بسیار بزرگی در صنعت نشر کتاب صورت گرفت.
اولین کتابی که با استفاده از دستگاه گوتنبرگ چاپ شد، انجیل بود که به علت تعداد سطرهایش در هر صفحه، به انجیل ۴۲ سطری معروف شد.
این ماشین چاپ، ماشین فشار پیچی نام گرفت و سرعت چاپ آن، ۷۰ تا ۱۰۰ برگ در ساعت بود.
امروزه با توسعه تکنولوژیهای نوین، دیگر نیازی به صرف هزینه زیاد و چاپ کتاب جهت معرفی به خوانندگان آن نیست. با کمک سیستمهای چاپ بنابر تقاضا یک نسخه چاپ شده نمونه در کتاب فروشیها و یا نسخه کتاب الکترونیکی آن در وب سایتهای مخصوص فروش کتاب مانند آمازون به خوانندگان نشان داده میشود تا پس از سفارش آنها چاپ شده و به آدرس آنها ارسال گردد. بدین ترتیب دیگر نیازی به اتلاف حجم وسیعی از کاغذ نبوده، اشکالات موردی کتابها بدون صرف هزینه و در زمان کوتاه قابل اصلاح میباشد. در این روش به دلیل ارسال و نگه داری فایل الکترونیکی کتاب، توزیع کتاب در کتاب فروشیهای سراسر جهان آسان، سریع و کم هزینه گردیده است. به تازگی امکان چاپ کتاب به زبان فارسی با این روش توسط شرکت آمازون آمریکا فراهم گردیده است.
در عین حال، به نظر میرسد که مکانیزم چاپ، پیش از گوتنبرگ در چین رایج بوده است. برخی از منابع اختراع چاپ یا حروفچینی متحرک را به پیشنگ، کیمیاگر چینی نسبت میدهند. اختراع وی، شامل حروف مستقل چاپی بود که بر روی سفال مرطوب حکاکی میشد و پس از پختن، دوام زیادی پیدا میکرد.
در سالهای اخیر، استفاده از رایانهها موجب آسانی چاپ کتاب و توسعه چاپ و نشر کتابهای چاپی شده است. در اواخر سده بیستم، تجهیزات ارتباطی مانند تلویزیون، رایانه و اینترنت، مفهوم کتاب بهعنوان مهمترین منبع اطلاعاتی را به چالش کشیدند. از سوی دیگر با ذخیرهشدن اطلاعات یک کتاب در نوارهای صوتی و سیدی، تعریف کتاب بهعنوان «مجموعهای از کاغذهای چاپشده یا دستنویس» نیز به چالش کشیده شده است.
پیدایش کتابهای الکترونیکی به سال ۱۹۷۱ باز میگردد. این کتابهای الکترونیکی، با بهکارگیری لامپ پرتو کاتدی، تصاویری را بر روی پرده پدید میآورد که میتوانست جایگزین چاپ و کاغذ شود.
اما نخستین کتاب الکترونیکی دیجیتال، به نام Nuvomedia’s Rocket در سال ۱۹۹۹ منتشر شد.
اخیرا تلاشهای برای تبدیل کتابهای عادی به کتابهای الکترونیکی صورت گرفتهاست. این تلاشها در جنبشی به نام پروژه گوتنبرگ (به انگلیسی: Project Gutenberg) در حال اجراست. همچنین برای آسانسازی کاربرد کتابهای الکترونیکی، تجهیزات دیجیتالی ویژهای به نام (کتابخوان الکترونیکی) (elctronic book reader) به بازار معرفی شده است. این تجهیزات در حقیقت، رایانههای کوچکی هستند که توانایی ذخیرهسازی و بازیابی شمار زیادی کتاب الکترونیکی را دارند.

برخی از ویژگیهای کتابهای الکترونیکی که باعث شده است کاربرد آنها گسترش یابد، عبارتند از:
آسانی انتقال در عین یکپارچگی مطالب
انسجام مطالب و تنوع کاربرد
تبادل بینابین مطالب با یکدیگر
پشتیبانی از امکانات چند رسانهای
آسانی کار و اجرا
این مزایا باعث گردیده که فروش تعداد کتابهای الکترونیکی از کتابهای چاپ شده کاغذی توسط سایت آمازون به عنوان بزرگترین عرضه کننده کتاب در جهان پیشی بگیرد.
کتاب شفاهی یا کتاب گویا یا کتاب صوتی (به انگلیسی: Audiobook) سندی است که به صورت صوتی تهیه میشود و روی نوار کاست، سیدی و … ضبط میشود. این اسناد معمولاً کتابهایی هستند که قبلا به طور مکتوب منتشر شدهاند و اکنون توسط خود نویسنده، مترجم و یا هنرپیشگان روخوانی میشوند.
در حال حاضر سایتهای اینترنتی بسیاری نیز کتابهای صوتی یا گویا یا شفاهی ارایه میدهند که برخی بصورت رایگان هستند و برخی دیگر در ازای پرداخت پول قابل شنیدن میشوند. اخیرا نیز سایت ایران صدا که رادیوی اینترنتی صدا و سیمای ایران است برخی کتابها را به دو صورت نمایشی و روائی بعنوان کتاب صوتی در اختیار دیگران قرار داده است.